Μεταπτυχιακές Εργασίες

Μόνιμο URI για αυτήν τη συλλογήhttps://pyxida.aueb.gr/handle/123456789/71

Περιήγηση

Τώρα δείχνει 1 - 20 από 1449

Nαυτιλία και βιωσιμότητα: μέτρα πρόληψης και νομοθεσία για την πρόληψη και μείωση της ρύπανσης και οι επιπτώσεις στην οικονομία
(2025-10-01) Σπυροπούλου, Αικατερίνη; Χατζησταμούλου, Νικόλαος; Landis, Conrad Felix Michel; Χάλκος, Γεώργιος
Ανέκαθεν οι θαλάσσιες μεταφορές αποτελούσαν έναν από τους κυριότερους τρόπους μεταφοράς αγαθών και ανθρώπων. Με την πάροδο των χρόνων παρουσιάστηκε η ανάγκη για την ανάπτυξη νομοθεσιών που να περιορίζουν την απρόσκοπτη και αλόγιστη χρήση των δυσμενών για το περιβάλλον συνθηκών μεταφοράς. Οι δράσεις για το σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκαν από κοινού τόσο από διεθνείς οργανισμούς όσο και από εθνικούς. Η νομοθεσία για την πρόληψη και αντιμετώπιση της ρύπανσης λόγω της ανάπτυξης του φαινομένου του θερμοκηπίου - και όχι μόνο - συνεχώς εξελίσσεται ώστε να προσαρμόζεται στο μεταβαλλόμενο περιβάλλον με σκοπό την βιωσιμότητα. Είναι εμφανές ότι όλοι οι διεθνείς φορείς προσπαθούν να δρουν με τον βέλτιστο τρόπο ώστε να μειώνονται οι επιπτώσεις που ένα πλοίο μπορεί να επιφέρει στο περιβάλλον, είτε αυτό αφορά τον άνθρωπο είτε το περιβάλλον καθ' αυτό. Η εξέλιξη των πλοίων είναι και από τις βασικές μεθόδους των εταιρειών υιοθετώντας ολοένα και περισσότερο τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Λόγος γίνεται ακόμα και για πλοία μερικώς ή ολικώς μη επανδρωμένα. Διάφορα ερωτήματα, όμως, προκύπτουν ανά διαστήματα: Μέχρι που μπορεί να φτάσει η εξέλιξη των πλοίων και πόσο αυτή η εξέλιξη βελτιώνει πραγματικά το περιβάλλον; Είναι εύκολο να καταφέρουν οι εταιρείες να προσαρμοστούν σε όλες τις αλλαγές που προβλέπουν οι νομοθεσίες σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα; Πως επηρεάζεται η οικονομία και πώς αντιδράει σε αυτές τις αλλαγές;
Forecasting in panel data
(2025-11-13) Pavelis, Konstantinos; Παβέλης, Κωνσταντίνος; Topaloglou, Nikolaos; Dendramis, Yiannis; Alexopoulos, Angelos
Η παρούσα μελέτη εξετάζει τη χρήση οικονομετρικών μεθόδων πρόβλεψης στο πλαίσιο δεδομένων πίνακα (panel data), συνδυάζοντας παραδοσιακές προσεγγίσεις με σύγχρονες τεχνικές μείωσης διαστατικότητας, όπως τα Μοντέλα Παραγόντων, τα Μοντέλα Σταθερών Επιδράσεων και η Ανάλυση Κύριων Συνιστωσών (PCA). Στόχος της έρευνας είναι να δείξει πώς η ενσωμάτωση πληροφοριών από δεδομένα πίνακα βελτιώνει τόσο την ακρίβεια όσο και την ερμηνευτική δύναμη των προβλέψεων για οικονομικές και χρηματοοικονομικές μεταβλητές, σε σύγκριση με τις κλασικές μεθόδους χρονοσειρών. Η εμπειρική ανάλυση βασίζεται σε ημερήσια δεδομένα από δεκαπέντε σημαντικούς παγκόσμιους δείκτες μετοχών, καλύπτοντας τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και την Ασία, για την περίοδο 2014-2025. Το σύνολο δεδομένων περιλαμβάνει τις μεταβλητές Open, High, Low και Change, οι οποίες αναλύονται μέσω οικονομετρικών μοντέλων όπως τα Fixed Effect, Random Effects και PCA Factor models. Η ανάλυση πραγματοποιήθηκε με τη γλώσσα προγραμματισμού R στο περιβάλλον RStudio, αξιοποιώντας την αποτελεσματικότητα στην επεξεργασία και ανάλυση μεγάλων και σύνθετων συνόλων δεδομένων. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο συνδυασμός της δομής των δεδομένων πίνακα με τεχνικές μείωσης διαστατικότητας οδηγεί σε σημαντικές βελτιώσεις στην ακρίβεια των προβλέψεων, προσφέροντας βαθύτερη κατανόηση των μηχανισμών που καθορίζουν τη συμπεριφορά των αγορών. Δείκτες όπως ο S&P 500 και ο CAC40 παρουσίασαν ιδιαίτερα υψηλές τιμές προσαρμοσμένου R², υποδεικνύοντας ότι ένα μικρό σύνολο λανθανουσών παραγόντων που εξάγεται μέσω PCA μπορεί να αιχμαλωτίσει αποτελεσματικά το μεγαλύτερο μέρος της διακύμανσης των αποδόσεων. Αντιθέτως, δείκτες όπως ο Nikkei 225 και ο Hang Seng παρουσίασαν χαμηλότερη ερμηνευτική δύναμη, υποδηλώνοντας ότι η παρουσία περιφερειακών ή ιδιοσυγκρασιακών παραγόντων δεν καλύπτεται πλήρως από τα μοντέλα. Τα PCA Factor Models έδειξαν ότι τα πρώτα οκτώ συστατικά επαρκούν για να εξηγήσουν περίπου το 80% της διακύμανσης στους κύριους δείκτες, με τα PC3 και PC6 να αναδεικνύονται ως στατιστικά σημαντικοί δείκτες σε περισσότερες αγορές. Παρά τα ζητήματα ετεροσκεδαστικότητας και μη κανονικότητας των υπολειμμάτων, η χρήση ρομπάστ τυπικών σφαλμάτων παρείχε αξιόπιστα συμπεράσματα, χωρίς ενδείξεις πολυσυγγραμμικότητας ή αυτοσυσχέτισης. Συνολικά, τα ευρήματα δείχνουν ότι ο συνδυασμός των Fixed/Random Effects και των Factor Models παρέχει ένα ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό πλαίσιο για χρηματοοικονομικές προβλέψεις. Αυτή η προσέγγιση παρέχει στατιστικά και θεωρητικά έγκυρα αποτελέσματα, ενισχύει την κατανόηση των παγκόσμιων χρηματοοικονομικών αγορών και συμβάλλει στην ανάπτυξη τεκμηριωμένης οικονομικής πολιτικής.
Option pricing: an empirical evaluation of higher-moment and risk-neutral approaches
(2025-10-06) Tasioudis, Diamantis; Τασιούδης, Διαμαντής; Demos, Antonios; Varthalitis, Petros; Topaloglou, Nikolaos
This thesis examines discrete distribution–based approaches to option pricing, focusing on the comparative performance of three methodologies: the Black–Scholes (BS) model, the Corrado–Su (CS) approach incorporating higher moments such as skewness and kurtosis, and a Risk–Neutral (RN) approach implemented through scenario generation and constrained optimization. The study is motivated by the limitations of the BS model, particularly its assumptions of lognormal asset prices and constant volatility, which have been repeatedly challenged by empirical evidence. By extending the analysis to approaches that incorporate higher moments or risk neutral probabilities, the thesis seeks to assess whether these alternatives provide more accurate and robust pricing methods. The empirical application considers European-style options on the S&P 500 index across two distinct market environments: September 30, 2022, representing a bearish environment characterized by prolonged downturns, and October 31, 2024, reflecting a bullish environment marked by consecutive recovery and optimism. For each regime, estimated prices from the three models were compared against observed market prices for multiple strike prices spanning ITM, ATM, and OTM regions. Model performance was evaluated using mean absolute error (MAE), root mean squared error (RMSE) and mean absolute percentage error (MAPE). The results confirm the limitations of the BS framework. While it provides a solid benchmark and performs reasonably well for ITM options, it systematically underprices OTM options and fails to capture higher-moment effects, particularly in bearish conditions. The CS approach improves pricing accuracy across both regimes, especially near the ATM region, by incorporating skewness and kurtosis. Its effectiveness is most evident under the bearish environment, where return distributions exhibit heavy left tails. However, in the bullish environment, CS occasionally mispriced OTM options, particularly overpricing ITM puts and OTM calls. The RN approach displayed mixed performance, where it underpriced options and delivered higher errors in the bearish environment compared to the other approaches but performed comparatively better in the bullish environment, especially for deep OTM calls and deep ITM puts, where it provided valuations close to market prices. Overall, the findings demonstrate that model choice depends on both market conditions and option moneyness. CS emerges as the most consistent alternative to BS, offering more accurate pricing with modest computational complexity, while the RN approach contributes valuable insights at the extremes of the distribution. The study underscores the need for option pricing models that go beyond the restrictive assumptions of BS and incorporate empirical features of asset returns. By providing a comparative evaluation of discrete distribution–based methodologies, this thesis contributes to the ongoing discussion in both academia and practice regarding optimal approaches for pricing options under different market environments.
A comparative analysis of ESG and Paris-aligned portfolios: evidence from the STOXX Europe 600 (2021–2025)
(2025-09-28) Petkidou, Sotiria; Πετκίδου, Σωτηρία; Topaloglou, Nikolaos; Skouras, Spyros; Chalamandaris, George
With this dissertation we aim to compare the performance of two sustainable investment strategies: an Environmental, Social, and Governance (ESG) portfolio and a Paris-Aligned Benchmark (PAB) one. We constructed both portfolios based on the STOXX Europe 600, and we tested them over the 2021–2025 period. The analysis applies financial metrics such as cumulative return, volatility, the Sharpe ratio, maximum drawdown, and diversification indices. In addition, it includes regression tests for beta and market capitalization. The results show that the ESG portfolio achieved stronger diversification and a lower drawdown but was more dependent on large-cap and high-beta stocks, leading to higher volatility. The PAB portfolio was more concentrated due to stricter exclusions, something that delivered a slightly higher Sharpe ratio and more stable performance in the later phase. Overall, both strategies were competitive, with different pros and cons between diversification and risk–return balance.
Market anomalies and factor models
(2025-11-03) Tzortzaki, Maria-Ioanna; Τζωρτζάκη, Μαρία-Ιωάννα; Skouras, Spyros; Varthalitis, Petros; Topaloglou, Nikolaos
This thesis is mainly based on the examination of the authenticity of the stock market returns. and the extent to which they can influence the return of the portfolio in which they are included. The thesis is divided into two parts, the theoretical and the empirical parts. The theoretical part starts with a brief description of the most important asset pricing models and their mathematical formulations and then subsequently a concise overview of the thirteen stock market anomalies and the different kinds that exist in the market follows, which are used in the empirical application in Unit 5. Finally, there is a reference to the risk of the financial sector in general, followed by an analysis of the risk measures that are used for the quantification of risk. In the empirical part, the application that follows is divided into two kinds of tests, the in-sample test which is the statistical test and the out of sample test, which is the dynamic test of the analysis. The aim of these tests is to examine whether the thirteen stock market anomalies can influence the returns of the portfolio that includes them, in other words to observe if they are authentic anomalies of the stock market and if the portfolios that include them can have higher returns than the ones that do not include them. Last but not least, there is a presentation of the results of the empirical tests that were executed and the conclusions that were made during the research.
The Annan Plan process through the lens of negotiation theory
(2025-10-03) Papadopoulos, Alexandros; Παπαδόπουλος, Αλέξανδρος; Blavoukos, Spyros; Kalyvitis, Sarantis; Voliotis, Seraphim
This thesis examines the Annan Plan process through the lens of negotiation theory, analyzing how key theoretical concepts can explain the strategic choices and final outcome of the talks. The analysis is structured around three frameworks: Two-Level Game Theory, the Harvard Principled Negotiation Method, and the concept of BATNA (Best Alternative to a Negotiated Agreement). Focusing on the final phase of the negotiations (February–May 2004), it interprets the parties’ actions and the factors that led to the stalemate. The aim is to shed light on the strategic decisions made by both sides and to offer a new, theory-based perspective for understanding and potentially improving the future management of the Cyprus problem.
Central banks & the climate crisis: stability & sustainability
(2025-10-02) Pavlidou, Nefeli; Kammas, Pantelis; Hatzipanayotou, Panagiotis; Katsimi, Margarita
This thesis explores the evolving role of central banks in addressing the financial and economic risks posed by climate change. As climate-related shocks increasingly threaten global financial stability, central banks are pressured to expand their traditional mandates to include environmental sustainability. The study begins by examining the broader economic impacts of climate change and the associated risks to financial system stability, highlighting both physical and transition risks. It then examines the theoretical and practical challenges of incorporating climate goals into central bank policy and the evolving debate over whether central banks can remain neutral while addressing the systemic threats posed by climate change. The final part of the thesis evaluates an emerging toolkit of green monetary instruments, including green quantitative easing, climate-related macroprudential frameworks, and portfolio "tilting". It argues for a precautionary and forward-looking approach to climate risk management, even in the face of deep uncertainty. The thesis overall argues that while central banks cannot replace government action, green monetary policy represents not only a necessary response to emerging risks but also a historic opportunity to rethink how institutions operate and what they can achieve in the face of global challenges.
Το ζήτημα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών μέσα από την διεθνή νομολογία των διεθνών δικαιοδοτικών οργάνων και κανόνων δικαίου
(2025-09-29) Κορνιαχτού, Ελευθερία; Μιχαλέα, Ειρήνη; Καρύδης, Γεώργιος; Πλιάκος, Αστέριος; Αναγνωσταράς, Γεώργιος
Η διπλωματική εργασία εξετάζει σε βάθος το ζήτημα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών, όπως αυτό διαμορφώθηκε μέσα από τη διεθνή νομολογία και τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας (UNCLOS, 1982). Αναλύεται η ιστορική εξέλιξη του θεσμικού πλαισίου, η γεωστρατηγική σημασία των θαλασσίων ζωνών για τα παράκτια κράτη και η εφαρμογή των αρχών της ισότητας, της καλής πίστης και της ειρηνικής συνύπαρξης στις διαδικασίες οριοθέτησης. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης και στις διαιτητικές αποφάσεις που καθόρισαν μεθόδους χάραξης συνόρων, καθώς και στην ελληνοτουρκική διαφορά για την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ, η οποία παρουσιάζεται υπό το πρίσμα του διεθνούς δικαίου. Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών αποτελεί ένα πολύπλοκο νομικό και πολιτικό ζήτημα, όπου τα διεθνή νομικά κείμενα συνυπάρχουν με γεωπολιτικά συμφέροντα, καθιστώντας αναγκαία τη συνεννόηση, τη διπλωματία και την προσφυγή σε διεθνή δικαιοδοτικά όργανα για την ειρηνική επίλυση των διαφορών.
Ηλεκτροκίνηση στην Ευρώπη και πράσινη μετάβαση
(2025-09-29) Λαμπρίδη, Αντιγόνη; Καρύδης, Γεώργιος; Αναγνωσταράς, Γεώργιος; Βογιατζής, Παντελής
Η ηλεκτροκίνηση αποτελεί έναν σημαντικό τομέα των μεταφορών σε παγκόσμιο επίπεδο. Στόχος αυτής της εργασίας είναι να παρουσιαστεί και να αναλυθεί σε γενικό αλλά και σε εθνικό επίπεδο. Στην παρούσα διπλωματική εργασία περιγράφονται τα περιβαλλοντικά προβλήματα που έχουν προκύψει κυρίως απο τις μεταφορές και πως οι νέες τεχνολογίες όπως η ηλεκτροκίνηση αποτελούν μία νέα δυναμική. Επιπρόσθετα, παρουσιάζεται η υφιστάμενη κατάσταση στον τομέα της ηλεκτροκίνησης τόσο σε Ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Μέσω της βιβλιογραφικής αναζήτησης, πραγματοποιείται η εύρεση άρθρων και εργασιών πάνω σε θέματα που αφορούν την ηλεκτροκίνηση, την προώθηση της τα τελευταία χρόνια, τις εφαρμοζόμενες πολιτικές καθώς και την ισχύουσα νομοθεσία. Επιπλέον, εξετάζεται μέσα απο αριθμούς η τάση της αγοράς όσον αφορά τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα καθώς και τα κίνητρα που δίνονται στους εν δυνάμει αγοραστές. Τα παραπάνω θέματα μελετώνται τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Μέσω των αποτελεσμάτων διαπιστώνεται ότι ο τομέας εξελίσσεται με δυναμικά, όμως είναι αναγκαίες περαιτέρω πολιτειακές πρωτοβουλίες.
Καθεστώς προστασίας ενεργειακών επενδύσεων
(2025-10-21) Καρυπίδης, Κλέων; Μπαϊρακτάρης, Ορέστης; Βογιατζής, Παντελής; Αναγνωσταράς, Γεώργιος; Καρύδης, Γεώργιος
Η εργασία περιγράφει τα βασικά νομικά και ρυθμιστικά μέτρα που προστατεύουν αυτές τις επενδύσεις. Εξηγεί την προστασία των επενδυτών, όπως η δίκαιη μεταχείριση και η προστασία κατά της απαλλοτρίωσης, το ρόλο των διεθνών συμφωνιών όπως η Συμφωνία του Χάρτη Ενέργειας και τους μηχανισμούς επίλυσης διαφορών. Επίσης, η εργασία συζητά πώς το πλαίσιο ισορροπεί τα δικαιώματα των επενδυτών με τα δημόσια συμφέροντα, όπως η ενεργειακή ασφάλεια και οι περιβαλλοντικοί στόχοι, αντιμετωπίζοντας κινδύνους και πρόσφατες εξελίξεις που διαμορφώνουν το δίκαιο των ενεργειακών επενδύσεων. Αυτό διασφαλίζει νομική βεβαιότητα και προωθεί σταθερές, βιώσιμες ενεργειακές επενδύσεις.
Γεωπολιτική ανάλυση στο ενεργειακό σύμπλοκο της Ανατολικής Μεσογείου: ο ρόλος της στο ενεργειακό μίγμα της ΕΕ και ο δρόμος προς την πράσινη μετάβαση
(2025-10-23) Πολυχρόνου, Αικατερίνη; Κουντούρη, Φοίβη; Δελλής, Κωνσταντίνος; Χατζησταμούλου, Νικόλαος
Η παρούσα εργασία εξετάζει τον γεωπολιτικό ρόλο της Ανατολικής Μεσογείου στο πλαίσιο της ενεργειακής πολιτικής και στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με έμφαση στη συμβολή της περιοχής στη διαφοροποίηση του ενεργειακού μίγματος και στην πορεία προς την Πράσινη Μετάβαση. Η μελέτη αναλύει τη διασύνδεση μεταξύ ενεργειακής ασφάλειας, γεωπολιτικών ισορροπιών και περιβαλλοντικών δεσμεύσεων της ΕΕ, υπό το φως των πρόσφατων κρίσεων όπως ο ρωσοουκρανικός πόλεμος και η ενεργειακή αναδιάταξη που αυτός προκάλεσε. Μέσω της Συστημικής Γεωπολιτικής Ανάλυσης διερευνάται πώς οι ενεργειακές υποδομές, οι θεσμοί και οι διεθνείς σχέσεις διαμορφώνουν ένα σύνθετο πλέγμα αλληλεπιδράσεων στην Ανατολική Μεσόγειο. Η εργασία αξιοποιεί ποσοτικά δεδομένα για το ενεργειακό μίγμα της ΕΕ και των χωρών της περιοχής (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, Αίγυπτος, Τουρκία) και εξετάζει τον ρόλο στρατηγικών έργων, όπως ο αγωγός EastMed και οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις EuroAsia και EuroAfrica Interconnector. Τα ευρήματα δείχνουν ότι η Ανατολική Μεσόγειος μπορεί να αποτελέσει κρίσιμο πυλώνα ενεργειακής ασφάλειας και παράλληλα κόμβο πράσινης ενέργειας, εφόσον ευθυγραμμιστεί με τις ευρωπαϊκές πολιτικές απανθρακοποίησης και βιώσιμης ανάπτυξης. Συμπερασματικά, η ενεργειακή μετάβαση της ΕΕ δεν είναι μόνο τεχνικό ή οικονομικό ζήτημα, αλλά βαθιά γεωπολιτικό, όπου η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αναδεικνύεται σε στρατηγικό πεδίο ισορροπίας ανάμεσα στην ασφάλεια εφοδιασμού και την πράσινη ανάπτυξη.
Βόρεια Κορέα, η κατάσταση στην χώρα και οι διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής
(2025-04-10) Ντόκος, Κωνσταντίνος; Μπλαβούκος, Σπυρίδων; Κωνσταντίνου, Παναγιώτης; Παπαγιάννης, Γεώργιος
Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας αποτελεί να αναδειχθεί η κατάσταση που επικρατεί στη Βόρειο Κορέα από πολιτική και οικονομική σκοπιά, να αναλυθεί το πυρηνικό πρόγραμμα που έχει αναπτύξει και να διερευνηθεί κατά πόσον υφίστανται πιθανότητες επίλυσης του προβλήματος. Επιπρόσθετα αναλύεται διεξοδικά η πορεία των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Βόρειας Κορέας και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής ανά περίοδο διακυβέρνησης. Προς επίτευξη του ανωτέρω σκοπού, πραγματοποιήθηκε εκτενής βιβλιογραφική αναζήτηση και αξιοποίηση των σχετικά λιγοστών πηγών επί του θέματος λόγω της πληθώρας περιορισμών που έχει επιβάλει το καθεστώς του ηγέτη της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν στην παρουσία εντός της χώρας σε μη φίλα προσκείμενους στο καθεστώς συγγραφείς/δημοσιογράφους, γεγονός που δυσκολεύει την καταγραφή της πραγματικής κατάστασης.
Σύγχρονη διπλωματία και η επιρροή της τεχνητής νοημοσύνης
(2025-10-17) Βλάχου, Αγγελική; Μπλαβούκος, Σπυρίδων; Kωνσταντίνου, Παναγιώτης; Δικαίος, Γεώργιος
Η παρούσα εργασία εξετάζει την επίδραση που ασκεί η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) στη σύγχρονη διπλωματία. Μέσα από την ανάλυση των βασικών αξόνων της διπλωματικής δράσης, παρουσιάζεται ο ρόλος της ΤΝ στη διαδικασία ανάλυσης πληροφοριών, τη λήψη αποφάσεων, τη δημόσια διπλωματία, τη στρατηγική ασφάλεια και τον γεωπολιτικό ανταγωνισμό. Για την εκπόνηση της εργασίας, χρησιμοποιήθηκε η βασική βιβλιογραφία για την διπλωματία καθώς και σύγχρονες πηγές που αφορούν την ΤΝ και εμπειρίες ειδικών. Η μελέτη καταλήγει πως, παρά τα στρατηγικά πλεονεκτήματα που προσφέρει η ΤΝ στη διπλωματική δράση, η πρακτική της εφαρμογή παραμένει περιορισμένη σε ορισμένους από τους υπό μελέτη άξονες.
Ενεργειακή δίκαιη μετάβαση: επιπτώσεις & ανασταλτικοί παράγοντες. Οι περιπτώσεις Ελλάδας, Πολωνίας και Ρουμανίας
(2025-05-20) Κασιόλα, Ειρήνη; Landis, Conrad Felix Michel; Κουντούρη, Φοίβη; Δελλής, Κωνσταντίνος
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η παρουσίαση των επιπτώσεων της Δίκαιης Ενεργειακής Μετάβασης στην Ελλάδα, την Πολωνία και την Ρουμανία σε περιβαλλοντικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, καθώς και η ανάπτυξη των ανασταλτικών παραγόντων στην πρόοδο της μετάβασης. Αρχικά, μέσω της βιβλιογραφικής επισκόπησης αναπτύσσεται η έννοια της Δίκαιης Μετάβασης, η οποία αναφέρεται στη διαδικασία μετάβασης προς μια βιώσιμη και περιβαλλοντικά φιλική οικονομία, διασφαλίζοντας κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα με στόχο την δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας και τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050. Επιπλέον, αναλύονται οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (2019) και οι στρατηγικές, οι προκλήσεις και τα οφέλη αυτών. Στην συνέχεια, μέσω της επεξεργασίας δεδομένων και με την βοήθεια διαγραμμάτων αναλύονται οι συνέπειες της Δίκαιης Ενεργειακής Μετάβασης στον περιβαλλοντικό, οικονομικό και κοινωνικό τομέα για την Ελλάδα, την Πολωνία και την Ρουμανία, καταδεικνύοντας πως οι επιπτώσεις εμφανίζουν ομοιότητες ή διαφέρουν ανάλογα με την οικονομική και πολιτική κατάσταση που επικρατεί, την ενεργειακή διάρθρωση, το ρυθμιστικό πλαίσιο, την αποδοχή και την ευαισθητοποίηση των πολιτών σε περιβαλλοντικά ζητήματα. Τέλος, εξετάζονται οι ανασταλτικοί παράγοντες που δρουν ως εμπόδια και καθυστερούν την πρόοδο της μετάβασης στις τρεις υπο μελέτη χώρες, ενώ ταυτόχρονα τονίζεται η ανάγκη για άμεση ανάληψη δράσης αποσκοπώντας στην επιτυχή και δίκαιη ενεργειακή μετάβαση.
Macroprudential tools to address climate-related risks
(2025-10-21) Lagaria, Aikaterini; Λαγαρία, Αικατερίνη; Topaloglou, Nikolaos; Pagratis, Spyros ; Economides, George
Macroprudential policy plays a vital role in addressing the systemic nature of climate-related risks. Unlike traditional risks, they are marked by uncertainty, irreversibility, complexity, and non-linearity, materially affecting banks’ balance sheets through both transition and physical channels. Concentration risk ‒ stemming from clustered exposures in carbon-intensive sectors and geographically vulnerable regions ‒ further heightens systemic vulnerabilities. While microprudential supervision remains necessary, it cannot fully capture second-round effects, contagion dynamics, and cross-sectoral spillovers. A macroprudential perspective ‒ forward-looking, preventive, and system-wide ‒ offers a more effective framework. Flexible and scalable tools such as systemic risk buffers, concentration limits, and borrower-based measures can enhance resilience and mitigate systemic risks, complementing the broader policy mix required for an orderly transition. Since macroprudential policy measures operate with a lag, early activation is essential.
Ο δρόμος προς την επίτευξη της πράσινης συμφωνίας στην ναυτιλιακή βιομηχανία
(2025-10-17) Δερμιτζάκης, Βασίλειος; Δικαίος, Γεώργιος; Κωνσταντίνου, Παναγιώτης; Πεχλιβάνος, Λάμπρος; Μπλαβούκος, Σπυρίδων
Η παρούσα διπλωματική έχει σκοπό να διερευνήσει τα αίτια που οδήγησαν την Ευρωπαϊκή Ένωση στη λήψη πρωτοβουλιών για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ναυτιλία καθώς και στο μηχανισμό που τελικά οδήγησε στην Αρχική Στρατηγική και στην επιτυχή έκβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την υιοθέτηση σχετικών πολιτικών από τον Διεθνή Οργανισμό Ναυτιλίας. H παρούσα διπλωματική συνεισφέρει στην ακαδημαϊκή κοινότητα και στην αγορά αναδεικνύοντας την ανάγκη για ουσιαστική και όχι για τυπική συμμόρφωση σε σχετικά πλαίσια βιωσιμότητας. Ακόμη, χρησιμοποιώντας δεδομένα από επίσημα έγγραφα (Ευρωπαϊκή Ένωση, κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εταίροι, Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός) καθώς και από σχετική βιβλιογραφία, παρουσιάζει αίτια και μηχανισμούς ανάληψης των σχετικών πολιτικών εκ μέρους της πολιτείας και των φορέων, παρέχοντας ένα παράδειγμα της ικανότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επιτυγχάνει τον στόχο της ακόμη και σε καταστάσεις όπου δεν είναι ένας πλήρως ανεπτυγμένος και σημαντικός παράγοντας. Μελλοντικά αναμένεται περισσότερη έρευνα, σε σχετικά μη δημοφιλή φόρουμ καθώς παραμένουν σημαντικά κομμάτια του παγκόσμιου παζλ της διακυβέρνησης του κλίματος.
Πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης
(2025-10-01) Πανέρα, Αγγελική; Τοπάλογλου, Νικόλαος; Οικονομίδης, Γεώργιος; Πεχλιβάνος, Λάμπρος
Η παρούσα εργασία επικεντρώνεται στον πυλώνα της εταιρικής διακυβέρνησης στο πλαίσιο των κριτηρίων ESG (Environmental, Social, and Governance) , εξετάζοντας τον ρόλο του στη διαμόρφωση βιώσιμων επιχειρηματικών στρατηγικών. Μέσα από τρεις χαρακτηριστικές μελέτες περίπτωσης – μιας πολυεθνικής ενεργειακής εταιρείας, μιας μεγάλης ευρωπαϊκής τράπεζας και μιας μικρομεσαίας επιχείρησης – αναλύεται πώς οι επιχειρήσεις υιοθετούν πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης με βάση το ESG και ποιες είναι οι συνέπειες στην απόδοση, τη στρατηγική ανθεκτικότητα και τη φήμη τους. Η ανάλυση αναδεικνύει ότι η ουσιαστική ενσωμάτωση αρχών διακυβέρνησης ενισχύει την προσβασιμότητα σε χρηματοδότηση, την κοινωνική αποδοχή και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Παράλληλα, καταγράφονται οι προκλήσεις που προκύπτουν, όπως η έλλειψη τεχνογνωσίας, η πολυπλοκότητα των ρυθμιστικών πλαισίων και τα αντικρουόμενα συμφέροντα. Τέλος, προτείνονται κατευθύνσεις πολιτικής, επιχειρηματικής πρακτικής και ακαδημαϊκής έρευνας, με έμφαση στην ενίσχυση της θεσμικής στήριξης, της εκπαίδευσης και της αξιοποίησης τεχνολογικών εργαλείων ESG – ιδίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η εργασία συμβάλλει έτσι στον ευρύτερο διάλογο για την ενδυνάμωση της εταιρικής διακυβέρνησης ως κεντρικού μοχλού για ένα πιο υπεύθυνο και βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο.
Συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και προστασία καταναλωτή
(2025-10-30) Τσαπραΐλη, Μαγδαληνή; Καρύδης, Γεώργιος; Πλιάκος, Αστέριος; Βογιατζής, Παντελής
Η παρούσα επικεντρώνεται στην εξέταση του ρυθμιστικού και νομοθετικού πλαισίου που διέπει τις συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, με αναφορές στο ενωσιακό δίκαιο, υπό το πρίσμα της προστασίας του καταναλωτή της. Αντικείμενο της εργασίας αποτελεί η ανάλυση του τρόπου με τον οποίο το ρυθμιστικό και νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις σχέσεις μεταξύ προμηθευτών και καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας επηρεάζει την ισορροπία των συμβατικών σχέσεων, τον βαθμό διαφάνειας στην αγορά ενέργειας και τελικά την ικανοποιητική πρόσβαση του καταναλωτή στο κοινωνικά και οικονομικά κρίσιμο αγαθό της ηλεκτρικής ενέργειας. Ως μεθοδολογία χρησιμοποιήθηκε η αναζήτηση, επιλογή και αξιολόγηση βιβλιογραφικών αναφορών από επιστημονικά βιβλία, άρθρα και εκθέσεις οργανισμών και επίσημων φορέων, νομολογίας του ΔΕΕ, του ΕΔΔΑ και των εθνικών δικαστηρίων, αποφάσεων της ΡΑΑΕΥ, η χρήση νομοθετικών κειμένων, καθώς και η αναζήτηση άρθρων σε έγκριτες ειδησεογραφικές ιστοσελίδες. Στο τέλος της παρούσας, παρουσιάζεται κριτική επισκόπηση όσων αναπτύχθηκαν, καθώς και προτάσεις για την ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών. Μέσα από την ανάπτυξη της θεματολογίας αναδεικνύεται η ανάγκη εναργέστερης προστασίας του καταναλωτή ηλεκτρικής ενέργειας από το ισχύον ρυθμιστικό και νομοθετικό πλαίσιο. Η προστασία του καταναλωτή υπονομεύεται σε πολλές περιπτώσεις, ιδίως μέσω των αθέμιτων μεταβολών των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας, της ελλιπούς πληροφόρησης για την εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής στα κυμαινόμενα τιμολόγια και της ύπαρξης αθέμιτων εμπορικών πρακτικών εκ μέρους των προμηθευτών με την ενσωμάτωση καταχρηστικών όρων στις συμβάσεις προμήθειας. Η πρόσφατη παγκόσμια ενεργειακή κρίση ανέδειξε ακόμα περισσότερο την επιτακτική ανάγκη της προστασίας του καταναλωτή, καθώς και την ανάγκη ουσιαστικής αναμόρφωσης της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, στόχοι οι οποίοι θα επιτευχθούν μέσω της ενεργού συμμετοχής των καταναλωτών σε αυτή με την αυτοπαραγωγή και αυτοκατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και με τη συμμετοχή τους στις ενεργειακές κοινότητες.
Οι διαπραγματεύσεις για την Συμφωνία του Dayton
(2025-10-03) Ράντος, Παναγιώτης; Βολιώτης, Σεραφείμ; Καλυβίτης, Σαράντης; Μπλαβούκος, Σπυρίδων
Η παρούσα διπλωματική εργασία ερευνά την Συμφωνία του Dayton (1995) ως υπόδειγμα κατανόησης της θεωρίας και της πρακτικής των διεθνών διαπραγματεύσεων. Ειδικότερα, η μελέτη εστιάζει στη στρατηγική διαχείριση της πληροφορίας, τον καθοριστικό ρόλο των ισχυρών μεσολαβητών και την αρχιτεκτονική της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Ο κύριος στόχος είναι η διερεύνηση των παραγόντων που οδήγησαν στην επιτυχή σύναψη της συμφωνίας, καθώς και η εξαγωγή πολύτιμων διδαγμάτων για μελλοντικές ειρηνευτικές παρεμβάσεις. Ακόμη, η ανάλυση βασίζεται σε πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές, όπως απομνημονεύματα βασικών διαπραγματευτών, δημοσιογραφικά άρθρα, επιστημονικές μελέτες και επίσημα έγγραφα της συμφωνίας. Ιδιαίτερα επισημαίνεται ο ρόλος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, ειδικότερα του Richard Holbrooke, οποίος υιοθέτησε μια προσέγγιση που συνδύαζε πίεση και κίνητρα, αξιοποιώντας πολλαπλά κανάλια πληροφόρησης και επικοινωνίας. Επιπρόσθετα, το θεωρητικό πλαίσιο εδράζεται σε σύγχρονες προσεγγίσεις των διεθνών διαπραγματεύσεων, ενσωματώνοντας την έννοια της “στρατηγικής πληροφορίας” και τη θεωρία της ωριμότητας συγκρούσεων. Η μελέτη υπογραμμίζει τη σημασία της πληροφορίας ως εργαλείο διαμόρφωσης ατζέντας, τον καθοριστικό ρόλο της χρονικής επιλογής στην επιτυχία των διαπραγματεύσεων και την ανάγκη ύπαρξης ενός ισχυρού και εστιασμένου τρίτου μέρους. Επιπλέον, η μελέτη προτείνει βελτιώσεις για τον σχεδιασμό μελλοντικών διαπραγματεύσεων, όπως ενίσχυση μηχανισμών εξωτερικής λογοδοσίας, προσαρμογή της διαδικασίας στις ιδιαιτερότητες κάθε σύγκρουσης και χρήση συνδυασμένων συμβατικών και μη συμβατικών πηγών πληροφόρησης. Τέλος, η Συμφωνία του Dayton αποτελεί πρότυπο εφαρμοσμένης διαμεσολάβησης και παράδειγμα της μετατροπής θεωρίας σε πρακτική επίλυση των συγκρούσεων. Η μελέτη αυτή στοχεύει να συμβάλλει τόσο στη θεωρητική κατανόηση όσο και στη πρακτική βελτίωση των μελλοντικών ειρηνευτικών διαδικασιών.
Ολυμπιακή διπλωματία και διαπραγματεύσεις: ο ρόλος της ΔΟΕ και των διεθνών ομοσπονδιών στη διαμόρφωση του ολυμπιακού κινήματος
(2025-10-17) Καπέλη, Χριστίνα; Κωνσταντίνου, Παναγιώτης; Βολιώτης, Σεραφείμ; Μπλαβούκος, Σπυρίδων
Η παρούσα εργασία μελετά τον τρόπο με τον οποίο οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (ΔΟΕ) και των Διεθνών Ομοσπονδιών (IFs) συνεισφέρουν στη διαμόρφωση της Ολυμπιακής Διπλωματίας και στην προώθηση πολιτικών, θεσμικών και στρατηγικών στόχων στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Μέσα από δευτερογενή βιβλιογραφική έρευνα και αξιοποίηση θεωρητικών εργαλείων, η μελέτη αναλύει τις διαπραγματεύσεις που αφορούν τους Ολυμπιακούς Αγώνες και ό,τι συνεπάγονται, όπως τους κανονισμούς, την εμπορική διαχείριση και τη νομιμοποίηση του θεσμικού πλαισίου. Τα ευρήματα δείχνουν ότι οι σχέσεις ΔΟΕ–IFs χαρακτηρίζονται από αλληλεξάρτηση αλλά και συγκρούσεις, ιδίως γύρω από ζητήματα οικονομικής κατανομής και θεσμικής αυτονομίας. Οι αποφάσεις δεν προκύπτουν μόνο από διεθνείς ισορροπίες, αλλά επηρεάζονται από εσωτερικές πολιτικές πιέσεις, επιβεβαιώνοντας τη σημασία των two-level games. Επιπλέον, η ήπια ισχύς της ΔΟΕ, μέσω της προβολής αξιών και της διεθνούς νομιμοποίησης, ενισχύει τη δυνατότητά της να λειτουργεί ως ρυθμιστικός φορέας. Συνολικά, η μελέτη καταλήγει ότι οι διαπραγματεύσεις ΔΟΕ–IFs δεν αποτελούν τεχνικές διαδικασίες αλλά κρίσιμο πυρήνα της Ολυμπιακής Διπλωματίας. Μέσα από αυτές, οι Ολυμπιακοί Αγώνες λειτουργούν ως μικρογραφία του διεθνούς συστήματος, παρέχοντας πολύτιμες γνώσεις για τις δυναμικές της παγκόσμιας διακυβέρνησης.

Περιήγηση

Πρόσφατες Υποβολές