Οι διαπραγματεύσεις για την Συμφωνία του Dayton

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία ερευνά την Συμφωνία του Dayton (1995) ως υπόδειγμα κατανόησης της θεωρίας και της πρακτικής των διεθνών διαπραγματεύσεων. Ειδικότερα, η μελέτη εστιάζει στη στρατηγική διαχείριση της πληροφορίας, τον καθοριστικό ρόλο των ισχυρών μεσολαβητών και την αρχιτεκτονική της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Ο κύριος στόχος είναι η διερεύνηση των παραγόντων που οδήγησαν στην επιτυχή σύναψη της συμφωνίας, καθώς και η εξαγωγή πολύτιμων διδαγμάτων για μελλοντικές ειρηνευτικές παρεμβάσεις. Ακόμη, η ανάλυση βασίζεται σε πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές, όπως απομνημονεύματα βασικών διαπραγματευτών, δημοσιογραφικά άρθρα, επιστημονικές μελέτες και επίσημα έγγραφα της συμφωνίας. Ιδιαίτερα επισημαίνεται ο ρόλος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, ειδικότερα του Richard Holbrooke, οποίος υιοθέτησε μια προσέγγιση που συνδύαζε πίεση και κίνητρα, αξιοποιώντας πολλαπλά κανάλια πληροφόρησης και επικοινωνίας. Επιπρόσθετα, το θεωρητικό πλαίσιο εδράζεται σε σύγχρονες προσεγγίσεις των διεθνών διαπραγματεύσεων, ενσωματώνοντας την έννοια της “στρατηγικής πληροφορίας” και τη θεωρία της ωριμότητας συγκρούσεων. Η μελέτη υπογραμμίζει τη σημασία της πληροφορίας ως εργαλείο διαμόρφωσης ατζέντας, τον καθοριστικό ρόλο της χρονικής επιλογής στην επιτυχία των διαπραγματεύσεων και την ανάγκη ύπαρξης ενός ισχυρού και εστιασμένου τρίτου μέρους. Επιπλέον, η μελέτη προτείνει βελτιώσεις για τον σχεδιασμό μελλοντικών διαπραγματεύσεων, όπως ενίσχυση μηχανισμών εξωτερικής λογοδοσίας, προσαρμογή της διαδικασίας στις ιδιαιτερότητες κάθε σύγκρουσης και χρήση συνδυασμένων συμβατικών και μη συμβατικών πηγών πληροφόρησης. Τέλος, η Συμφωνία του Dayton αποτελεί πρότυπο εφαρμοσμένης διαμεσολάβησης και παράδειγμα της μετατροπής θεωρίας σε πρακτική επίλυση των συγκρούσεων. Η μελέτη αυτή στοχεύει να συμβάλλει τόσο στη θεωρητική κατανόηση όσο και στη πρακτική βελτίωση των μελλοντικών ειρηνευτικών διαδικασιών.This thesis explores the Dayton Agreement (1995) as a model for understanding the theory and practice of international negotiations. In particular, the study focuses on the strategic management of information, the crucial role of powerful mediators and the architecture of the negotiation process. The main objective is to explore the factors that led to the successful conclusion of the agreement and to draw valuable lessons for future peace interventions. Yet, the analysis is based on primary and secondary sources, such as memoirs of key negotiators, journalistic articles, academic studies and official documents of the agreement. Particular emphasis is placed on the role of the United States of America, in particular Richard Holbrooke, who adopted an approach that combined pressure and incentives, using multiple channels of information and communication. Furthermore, the theoretical framework is grounded in contemporary approaches to international negotiations, incorporating the concept of 'strategic information' and conflict maturity theory. The study highlights the importance of information as an agenda-setting tool, the crucial role of timing in the success of negotiations, and the need for a strong and focused third party. In addition, the study suggests improvements for the design of future negotiations, such as strengthening external accountability mechanisms, adapting the process to the specificities of each conflict and using a combination of conventional and non-conventional sources of information. Finally, the Dayton Agreement is a model of applied mediation and an example of turning theory into practical conflict resolution. This study aims to contribute to both theoretical understanding and practical improvement of future peace processes.