Nαυτιλία και βιωσιμότητα: μέτρα πρόληψης και νομοθεσία για την πρόληψη και μείωση της ρύπανσης και οι επιπτώσεις στην οικονομία

Abstract

Ανέκαθεν οι θαλάσσιες μεταφορές αποτελούσαν έναν από τους κυριότερους τρόπους μεταφοράς αγαθών και ανθρώπων. Με την πάροδο των χρόνων παρουσιάστηκε η ανάγκη για την ανάπτυξη νομοθεσιών που να περιορίζουν την απρόσκοπτη και αλόγιστη χρήση των δυσμενών για το περιβάλλον συνθηκών μεταφοράς. Οι δράσεις για το σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκαν από κοινού τόσο από διεθνείς οργανισμούς όσο και από εθνικούς. Η νομοθεσία για την πρόληψη και αντιμετώπιση της ρύπανσης λόγω της ανάπτυξης του φαινομένου του θερμοκηπίου - και όχι μόνο - συνεχώς εξελίσσεται ώστε να προσαρμόζεται στο μεταβαλλόμενο περιβάλλον με σκοπό την βιωσιμότητα. Είναι εμφανές ότι όλοι οι διεθνείς φορείς προσπαθούν να δρουν με τον βέλτιστο τρόπο ώστε να μειώνονται οι επιπτώσεις που ένα πλοίο μπορεί να επιφέρει στο περιβάλλον, είτε αυτό αφορά τον άνθρωπο είτε το περιβάλλον καθ' αυτό. Η εξέλιξη των πλοίων είναι και από τις βασικές μεθόδους των εταιρειών υιοθετώντας ολοένα και περισσότερο τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Λόγος γίνεται ακόμα και για πλοία μερικώς ή ολικώς μη επανδρωμένα. Διάφορα ερωτήματα, όμως, προκύπτουν ανά διαστήματα: Μέχρι που μπορεί να φτάσει η εξέλιξη των πλοίων και πόσο αυτή η εξέλιξη βελτιώνει πραγματικά το περιβάλλον; Είναι εύκολο να καταφέρουν οι εταιρείες να προσαρμοστούν σε όλες τις αλλαγές που προβλέπουν οι νομοθεσίες σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα; Πως επηρεάζεται η οικονομία και πώς αντιδράει σε αυτές τις αλλαγές;

Throughout history, maritime transport has constituted one of the primary means of conveying goods and persons. Over the course of time, the necessity arose for the development of legislative frameworks designed to restrict the unrestrained and unsustainable utilisation of transport practices that exert adverse effects upon the environment. Measures to this end have been pursued jointly by both international organisations and national authorities. Legislation aimed at the prevention and mitigation of pollution—arising not solely from the greenhouse effect but from a wider array of sources—continues to evolve in a dynamic manner, adapting to the changing environmental and regulatory context with the overarching objective of ensuring sustainability. It is manifest that all pertinent international bodies endeavour to operate in the most effective way possible in order to minimise the environmental impacts that a vessel may generate, whether these pertain to human health or to the natural environment per se. The technological advancement of vessels represents one of the principal strategies adopted by shipping companies, which are increasingly integrating renewable energy sources. Discourse has even extended to the prospect of partially or fully autonomous (uncrewed) ships. Nevertheless, a number of critical questions periodically emerge: To what extent can the evolution of maritime technology ultimately progress, and to what degree does such progress genuinely contribute to environmental improvement? Is it feasible for shipping companies to achieve full compliance with the extensive changes mandated by legislation within the relatively short timeframes prescribed? Furthermore, in what ways is the economy affected by these transformations, and how does it respond to them?