ΠΥΞΙΔΑ Ιδρυματικό Αποθετήριο
και Ψηφιακή Βιβλιοθήκη
Συλλογές :

Τίτλος :Ο ρόλος της έμμεσης φορολογίας στα έσοδα του κράτους και ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στα καύσιμα
Εναλλακτικός τίτλος :The importance of the Indirect taxation on income and the role of the special consumption tax on the fuel market
Δημιουργός :Ζαχαράκης, Παναγιώτης
Συντελεστής :Γκενάκος, Χρήστος (Επιβλέπων καθηγητής)
Ζαχαριάς, Ελευθέριος (Εξεταστής)
Αντωνίου, Φάμπιο (Εξεταστής)
Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης (Degree granting institution)
Τύπος :Text
Φυσική περιγραφή :140σ.
Γλώσσα :el
Αναγνωριστικό :http://www.pyxida.aueb.gr/index.php?op=view_object&object_id=10010
Περίληψη :Οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης διαδραματίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στα φορολογικά έσοδα ενός κράτους και παράλληλα συνδράμουν στη βελτίωση της κατανομής των πόρων, αντιμετωπίζοντας τις αρνητικές εξωτερικές επιδράσεις μέσω της διαδικασίας εσωτερίκευσης του εξωτερικού κόστους. Το φορολογικό σύστημα στην Ελλάδα εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, οι οποίοι αποτελούν σημαντική πηγή φορολογικών εσόδων. Ειδικότερα, την περίοδο της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της εφαρμογής των προγραμμάτων εξυγίανσης της ελληνικής οικονομίας, οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης, μέσω της αύξησης των συντελεστών τους, χρησιμοποιήθηκαν για την ενίσχυση των φορολογικών εσόδων και τον περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος. Τα παραπάνω καθιστούν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα τη μελέτη της πορείας των φορολογικών εσόδων από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης στην Ελλάδα, την εν λόγω περίοδο, και την αξιολόγηση της έμμεσης φορολογικής πολιτικής που ακολουθήθηκε ως προς την επίτευξη των στόχων που είχαν τεθεί. Στο πλαίσιο εκπόνησης της παρούσας εργασίας επιχειρείται τόσο η αποτίμηση της επίτευξης των ετήσιων στόχων που έθεσε η ελληνική κυβέρνηση αναφορικά με τα φορολογικά έσοδα από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης στα καύσιμα τη διάρκεια της δεκαετίας 2010-2020 όσο και η καταγραφή της διαχρονικής πορείας των εν λόγω έμμεσων φορολογικών εσόδων προκειμένου να διαπιστωθεί αν επιτεύχθηκε ο στόχος ενίσχυσης των φορολογικών εσόδων που είχε τεθεί από την κυβέρνηση για τον περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος. Ειδικότερα, η αξιολόγηση πραγματοποιείται βάσει των ακόλουθων δεδομένων: συγκρίνονται οι προσδοκίες, όπως αυτές έχουν αποτυπωθεί στους εκάστοτε ετήσιους προϋπολογισμούς με τα πραγματοποιηθέντα φορολογικά έσοδα για τη βενζίνη, το πετρέλαιο κίνησης, το πετρέλαιο θέρμανσης και το υγραέριο. Από την ανάλυση που πραγματοποιήθηκε τεκμαίρεται πως τα πραγματοποιηθέντα ετήσια φορολογικά έσοδα υστερούσαν διαχρονικά έναντι των προσδοκιών και των ετήσιων στόχων που είχαν τεθεί, με εξαίρεση το έτος 2016. Ας σημειωθεί επιπλέον ότι κατά τη δεκαετία που εξετάζεται αν και τα φορολογικά έσοδα από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης στα καύσιμα παρουσίασαν μικρές διακυμάνσεις συνολικά κατά την εξεταζόμενη περίοδο κατέγραψαν σημαντική πτώση. Η φορολογική πολιτική επομένως που ακολουθήθηκε την περίοδο αναφοράς δύναται να θεωρηθεί ως μη αποτελεσματική, καθώς η μεγάλη αύξηση των συντελεστών των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα αφενός μεν δεν κατάφερε να αυξήσει τα φορολογικά έσοδα αφετέρου δε στα κρατικά ταμεία εισέρεαν συστηματικά λιγότερα έσοδα συγκριτικά με τα προϋπολογισθέντα. Από τα παραπάνω συνάγεται πως η αύξηση των συντελεστών των ειδικών φόρων κατανάλωσης που επιβάλλονται αυξάνονται, δεν οδηγεί απαραίτητα και σε αύξηση των φορολογικών εσόδων και επίτευξη των στόχων βάσει προσδοκιών. Ασφαλώς, ο καθορισμός του ύψους των φορολογικών συντελεστών των ειδικών φόρων κατανάλωσης κατά τη διαδικασία σχεδιασμού της έμμεσης φορολογικής πολιτικής από τις αρμόδιες αρχές έχει βαρύνουσα σημασία για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων. Ως εκ τούτου, η επιλογή του βέλτιστου ύψους των φορολογικών συντελεστών των ειδικών φόρων κατανάλωσης θα πρέπει να συνιστά μια διαδικασία ευέλικτη και να αναπροσαρμόζεται συναρτήσει των δημοσιονομικών στόχων, των εκάστοτε οικονομικών συνθηκών, της δομής της αγοράς, της καταναλωτικής συμπεριφοράς και της ελαστικότητας ζήτησης των προϊόντων που υπόκεινται σε ειδικό φόρο κατανάλωσης. Εξάλλου, ο καθορισμός του ύψους των συντελεστών των ειδικών φόρων κατανάλωσης οφείλει να ενισχύει την προβλεψιμότητα των φορολογικών εσόδων, ώστε να μην υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις από την εκτέλεση του προϋπολογισμού.
Excise taxes play a particularly important role in a state's tax revenue and at the same time help to improve the allocation of resources by addressing negative externalities through the process of internalizing external costs.The tax system in Greece is still largely based on excise duties, which are an important source of tax revenue. In particular, during the period of the financial crisis and the implementation of the consolidation programs of the Greek economy, excise taxes, through the increase of their rates, were used to increase tax revenues and limit the fiscal deficit. The above makes it particularly interesting to study the course of tax revenues from excise taxes in Greece, in the period in question, and to evaluate the indirect tax policy that was followed in terms of achieving the goals that had been set.In the context of the preparation of this paper, an attempt is made both to assess the achievement of the annual goals set by the Greek government regarding the tax revenues from excise taxes on fuels during the decade 2010-2020, and to record the long-term course of said indirect of tax revenue in order to determine whether the target of tax revenue enhancement set by the government to limit the budget deficit was achieved. In particular, the assessment is carried out on the basis of the following data: the expectations, as reflected in the respective annual budgets, are compared with the realized tax revenues for petrol, diesel, heating oil and LPG. From the analysis carried out, it is assumed that the realized annual tax revenues have consistently lagged behind the expectations and the annual goals that had been set, with the exception of the year 2016. It should also be noted that during the decade under review, although the tax revenues from excise duties in fuels showed small fluctuations overall during the period under review they recorded a significant drop. Therefore, the tax policy followed during the reporting period can be considered ineffective, as the large increase in the rates of excise taxes on fuel on the one hand did not manage to increase tax revenues, and on the other hand, the state coffers systematically received less revenue compared to the budgeted. From the above, it can be concluded that the increase in the rates of excise taxes imposed does not necessarily lead to an increase in tax revenues and the achievement of the goals based on expectations. Certainly, the determination of the level of excise tax rates during the planning process of the indirect tax policy by the competent authorities is of great importance for the achievement of fiscal objectives. Therefore, the selection of the optimal level of excise tax rates should be a flexible process and adjusted according to fiscal objectives, current economic conditions, market structure, consumer behavior and product demand elasticity subject to excise duty. Besides, the determination of the level of the rates of special consumption taxes must strengthen the predictability of tax revenues, so that there are no significant deviations from the execution of the budget.
Λέξη κλειδί :Έμμεση φορολογία
Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ)
Καύσιμα
Φορολογικά έσοδα
Indirect taxation
Excise tax
Fuel
Tax revenue
Διαθέσιμο από :2023-01-30 23:47:20
Ημερομηνία έκδοσης :26-01-2023
Ημερομηνία κατάθεσης :2023-01-30 23:47:20
Δικαιώματα χρήσης :Free access
Άδεια χρήσης :

Αρχείο: Zacharakis_2023.pdf

Τύπος: application/pdf